Chủ Nhật, 30 tháng 12, 2012

TẬP THƠ “VÉ KHỨ HỒI”

Nhà Xuất bản Văn hoá - Thông tin, Hà Nội - 1995
(có sửa lại trước khi đưa vào Blog này)

Thế kỉ Hai trăm
             Thế kỉ Hai ngàn…
tất cả rồi cũng qua đi
Nhân Loại nối tiếp nhau thành Người Thiên cổ
thiên tài
             danh nhân
                            kiệt suất
                                        anh minh
độc tài
           phát xít
                        ngu xuẩn
                                        lú lẫn
                                                 sai lầm…
Hậu Thế muôn đời sẽ quên những gì không cần nhớ
nhưng khắc trong tim gan
gửi vao Văn chương
chép thành Lịch sử
Bạch Đằng
Quảng Trị…
Hưng Đạo Vương
Trần Ích Tắc
X, Z, Y…
Anh cùng em
không Tốt như Thánh Nhân
không xấu bằng Quỷ Sứ
chẳng ai hay
không ai nhớ… (1993)
                                  
PHẦN I:
01/ Hoa Hà Nội 02/ Tương đố 03/ Phân vân 04/ Bút xoá 05/ Lỡ hẹn với Hội Lim 06/ Nỗi buồn trẻ thơ 07/ Nửa đêm chợt thức 08/ Thương nhớ một trò chơi không còn nữa 09/ Đất lửa 10/ Đối trọng 11/ Một năm 12/ Lợn sành & cây mít 13/ Những em bé ngủ dưới mái hiên 14/ Bão ở bên ngoài 15/ Nhà tình nghĩa 16/ Vé số 17/ Tỉnh - Say 18/ Bách Thảo.
PHẦN II:
19/ Lại về làng Bưởi 20/ Đành vậy 21/ Người di 22/ Bức ảnh nhoè 23/ Không đành 24/ Tình yêu ở tuổi bốn mươi 25/ Day dứt 26/ Nửa đêm và một ngày 27/ Trú mưa 28/ Sở hữu 29/ Ao nông cá vượt 30/ Chuyện tình không tên 31/ Phố cũ 32/ Mừng 33/ Lục bát lỡ nhịp 34/ Vu vơ 35/ Hoa cau 36/ Nho.   
PHẦN III:
37/ Trước quyển lịch Thế kỉ Hai mươi 38/ Nguyện cầu 39/ Lửa diêm 40/ Thăm mộ chiều cuối năm 41/ Bình thản 42/ Vô định 45/ Vé khứ hồi 46/  Bố mẹ tôi  47/ Chấm xanh…chấm bạc 48/ Với đất với người 49/ Bơ vơ 50/ Hai mươi + hai  mươi 51/ Vạn tuế Muôn năm và…52/ Hoa Hồng 53/ Ngày đi ngày về 54/ Hoá thân.

PHẦN I: 
từ bài 1 đến bài 18

1. hoa Hà Nội

Hoa Hà Nội
mùa đông này nhiều thế
uống bớt cốc bia hơi mua được chục đoá hồng
người bán nhịn nhường
người mua tha hồ lựa
hoa chở trên xe đạp
bán dạo trên đường

trai gái bây giờ ít mua hoa tặng nhau
những thiếu phụ thay hoa trên bàn gương mỗi sáng
hoa ném ra lề đường
nhiều bông còn hương sắc
người ấy từ nơi xa đến
                không nỡ dẫm lên…

1994

TẬP THƠ “VÉ KHỨ HỒI”- PHẦN II

từ bài 19 đến bài 36

19. lại về làng Bưởi

Người xa
Ngày Tháng đã xa
quen đường
chân lại dẫn qua lối này
tầm xuân hoa nhỏ cành gầy
giếng quen hoá lạ, ắp đầy nước mưa

vắng em độ ấy đến giờ
cành ngâu bớt nụ gốc mơ thêm gìa
Đồng Xuân khuyết một gánh hoa
đường làng
                 trai lịch gần xa
                                         tẻ dần…

TẬP THƠ “VÉ KHỨ HỒI”- PHẦN III:

từ bài 37 đến bài 54 - hết tập

NGÀY ĐI NGÀY VỀ


Ngày ra đi tôi còn đủ mẹ cha
chị nền nã, các em chưa thất học
tàu chuyển bánh rời ga
                            Mẹ níu Cha
                                              chết lặng
tôi viển vông mơ những chuyện đâu đâu…

ngày ra đi bãi sông còn xanh dâu
con thuyền ván vẫn đủ chèo đủ lái
bưởi đang nụ, lúa đương thì con gái
em mười lăm tóc ve vẩy đuôi gà
mặt sắt lại từ bao giờ chẳng biết
bước vào ngõ mới biết mình chưa chết
rầm rập người đi lác đác người về

nước đổi đất dời ngơ ngác nhìn quê
sân hoá ruộng, hồ cạn thành “hồ lấp”
đình xiêu vẹo, ngói âm dương xô lệch
gió phương nào cũng ngan ngát mùi nhang

Mộ Mẹ Cha đất lún bia mờ
đi lính hết con trai
                        con gái lo chôn cất
rượu cúng sủi tăm nền nhà đất
em gái lỡ duyên chị gái quá thì

đồng đội tôi - lúa rụng trước mùa
cỏ cháy triền đê
nhãn vẫn đợi lồng
                mía chưa kết mật
không chọn lựa
                   chỉ một đề thi
                  suốt cả đời dở dang bản nháp…

đau đớn vài năm, người yêu phải lấy chồng
“giỗ hết - đoạn tang”
                            vợ có con cùng người khác
người đi chật đường
người về lác đác
rừng gìa vùi xác lính măng tơ…

37. trước quyển Lịch Thế kỉ Hai mươi


Chào đời ở trang này khép mắt ở trang kia
mỗi kiếp Người dăm chục tờ giấy mỏng (*)
ngày tháng năm sinh
                                dãy số vừa ấm nóng
đã lạnh băng
                - chớp mắt của Thời Gian…

đèn vừa thắp
            bấc mới cuộn vòng
dầu sóng sánh đầy
                           lửa mập tròn búp lá
mười tám tuổi lơ ngơ đồng đội tôi gục ngã 
mười tám tờ lịch
                   đời người lính
                          chưa khô nước nhấm đầu ngón tay !

“Lịch Thế kỉ Hai mươi”
                           run rẩy nâng
                                     nhẹ bẫng trên tay
bao đảng phái ra đời
bao chế độ suy vong
bao thiên tài nhắm mắt
đất bao lần thay chủ
Được
        Thua
                Còn
                        Mất
Nhân Loại quẩn quanh trong chiếc nong tròn
đi mỏi gối lại về...chỗ cũ ?

“Lịch Thế kỉ Hai mươi”
mỗi trang giấy mỏng gói triệu kiếp Người !
Nhân loại hôn nay rồi cũng thành Người Thiên cổ
lãnh tụ ư
thiên tài ư
sai lầm ư
sáng suốt ư
hậu thế quên những ai đáng quên
nhớ những gì phải nhớ
xương của ai chả trắng
máu thời nào chẳng đỏ !

SG, 1994. Sửa lại: 2004
---------------------------------
(*) Lịch Thế kỉ Hai mươi, liệt kê từ năm 1001 đến năm 2000,
Mỗi năm thể hiện trên hai trang giấy.


NĂM BÀI THƠ THẬT ĐẸP CỦA NGUYỄN THÁI SƠN
http://lyphuonglien.blogspot.com/2012/03/nam-bai-tho-that-ep-cua-nguyen-thai-son.html

Nguyễn Nguyên Bảy

Mời mình nghe Lục Bát Nguyễn Thái Sơn, trước khi lên đò ngang sang chợ bến. Tôi nói với mình cùa tôi như thế và ngân nga:
.
nông sâu cũng Bến - Trần - Gian
đời Người trôi dạt lang bang cọng bèo
một thời cay cực đói nghèo
một đời mê muội
cháy vèo thành tro…
.
Mình của tôi nghe thoảng mà bảo: Thơ hay quá nhưng buồn...
Tôi mới bảo với mình của tôi, tuổi Nguyễn Thái Sơn chắc cũng lứa U 70, là anh đoán vậy,  vì hai mươi tuổi cầm súng đi chiến trướng, còn sống trở về và sống thêm sắp bốn chục năm trong hòa bình. Tuổi lứa U70, mình ơi, thơ ai viết đẹp không buồn? Tôi dừng nói, đưa tay vơ tiếp những thanh âm thơ Sơn đang lượn bay trong gió nghĩ.
.
đĩa đèn vừa thắp bấc mới cuộn vòng
dầu sóng sánh đầy
lửa mập tròn búp lá
mười tám tuổi lơ ngơ đồng đội tôi gục ngã
mười tám tờ lịch
đời người lính
- chưa khô nước nhấm đầu ngón tay !
.
Hình như mình của tôi muốn chen ngang câu gì đó, nhưng thấy tay tôi đang khoa khoa đều nhịp như hái hoa bắt bướm như khua mái chèo, mình biết là hồn tôi đang bị thơ bắt đi và hẳn là trong mang mang mơ hồ ấy còn lâu mới về. Là bởi sau mỗi khi dìm mình trong câu thơ đẹp của bắng hữu, tôi vẫn nói với mình của tôi như thế và năn nỉ, những lúc ấy, dù có yêu anh đến mấy cũng đừng hôn anh. 
.
dọc ngang dăm bảy thế cờ
nước hay thì ít nước sơ lại nhiều
mới ban mai đã xế chiều
già mau do phận buồn nhiều bởi thơ 
.
Khooái sướng cạn bốn câu thơ trên, cất tiếng gọi Mình ơi. Chỉ nghe cánh cửa bảo: Bà nhà đã lên đò sang chợ. Thoáng bực vì bỗng thiếu người chia sướng. Một mình ngẩn ngơ. Rồi nghĩ làn man, chỉ có mỗi một việc rau giá cá đậu cho sinh tồn sinh lý mà hôm nào cũng lội đò sang chợ. mới ban mai đã xế chiều ý này chúng ta đã gặp nhau, khoảng năm 1970, mình đã viết " Chưa sáng đã chiều, thời gian chảy máu", tất nhiên câu thơ của Sơn hay hơn nhiều, sắc sảo hơn nhiều. Nghĩ vậy, lại tiếp ngân nga:
.
bụi tinh vân kết Hệ Thiên Hà
làm nên thi ca viết thành lịch sử
đóng đàn dương cầm đúc bom nguyên tử
sinh ra em ra tôi
Nguyễn Thái Sơn, bạn ơi, thơ đẹp nhưng buồn quá. Mình của tôi lúc nãy nói thế và may mà chỉ nói thoang thoang rồi vội ra chợ, may mà mình xuống đò, sông nước mùa này đang thu, và cũng may mà  lòng em cũng đủ nhuộm mầu thu vui...(thơ LPL) nên mình sẽ vui suốt sáng nay.
Lát nữa mình của tôi về, chắc chắn mình của tôi sẽ đọc 5 bài thơ đẹp nhưng buồn này của bạn. Và mong các bạn đọc của tôi cũng mở lòng như tôi và mình của tôi chào đọc thơ Nguyễn Thái Sơn.

Nguyễn Nguyên Bảy


38. nguyện cầu
Lời em bé mồ côi

Chiếc đồng hồ chết
lên dây cót đồng hồ lại chạy

dòng suối mùa nắng cạn khô
mùa mưa tuôn chảy
mặt trời tắt
sau một đêm lại mọc ở cuối chân trời

những nấm gò trơ trụi ngoài đồng
Hạ chí cỏ tàn
             Thanh minh xanh biếc

Chỉ có Bố Mẹ em
đi mãi
          không về
                            biền biệt !...

em cầu mong Sự Sống trường tồn
Linh Hồn bất diệt
sau “giấc ngủ”  Bố Mẹ “phục sinh”
nếu không được trở lại làm Người
thì làm Đá Núi, Cây Rừng
hoá vạt Mây bay, làm dòng Suối mát

em nguyện cầu
Cái Chết
          khởi đầu
                    một Đời Sống khác !

39. cát bụi

40. lửa diêm

Từ trong sâu thẳm bóng đêm
kiếp Người loé ngọn lửa diêm rồi tàn
lại vô cùng tận Thời Gian
vực sâu không đáy mắt sàng hư vô 

dọc ngang dăm bảy thế cờ
nước hay thì ít nước sơ lại nhiều
mới ban mai đã xế chiều
già mau do phận buồn nhiều bởi thơ 

suối kia nước chảy lạc bờ
sông này chết nghẹn cạn khô giữa chừng
vàng tâm mục nát trong rừng
lồ ô vừa nhú chồi măng đã tàn 

nông sâu cũng Bến - Trần - Gian
đời Người trôi dạt lang bang cọng bèo
một thời cay cực đói nghèo
một đời mê muội
                    - cháy vèo thành tro…

Thứ Năm, 27 tháng 12, 2012

TẬP THƠ "MUỘN"

Nhà Xuất bản Văn Nghệ TP. HCM, 1988 (41 bài, dưới đây có 38  bài)

01 Mẹ, 2 Đối thoại, 3 Thu, 4 Biển, 5 Người thợ ảnh già và tấm ảnh mẫu,
06 Hồ Tĩnh Tâm, 7 Lạc, 8 Làng, 9 Băn khoăn, 10 Rau và hoa, 11 Vô tình, 
12 Núi Vọng phu, 13 Cây móc, 14 Kỉ niệm Trường Sơn, 15 Giao thừa,
16 Từ trái tim…, 17 Vậy mà, 18 Áo lính, 19 Quên, 20 Dây bầu 21 Tắm đầm sen, 
22 Bưởi đào, 23 Gia đình, 24 Người năm ấy Hội Lim, 25 Nón bài thơ, 26 Khát, 
27 Say, 28 Hoa hồng, 29 Đồng thời, 30 Gió Nồm gió Bấc 31 Chỉ một lần, 
32 Gió hiền gió dữ, 33 Gặp mưa, 34 Hoa – Trái, 35 Quà tặng
36 Cả tin, 37 Muộn, 38 Không đề

1.
Trời Cao
gây bão dông
Trời Cao
làm sấm sét
Trời Cao
làm gió làm mưa                
nhưng muôn đời cằn khô

Nước không ở trên mây
xưa
nay
Nước về với Đất
ở dưới sâu Nước càng trong sạch…

SG, 1988

2.
Bị nhát búa phũ phàng
gỗ Cẩm Lai thành củi
gặp bàn tay giả dối
đất cát hoá Tượng Đài

có thể đập nát
những Tượng những Đài đắp bằng bùn đất
nhưng cứu làm sao được Cẩm Lai đã hoá tro than
tội nghiệp bao con sông lạc dòng

                                  chết khô trên sa mạc
oan uổng những Trương Chi tài hoa
                        Hồn ẩn gỗ Bạch Đàn !
                                                     
SG,1987

1. Mẹ

Hạt cơm ngon dẻo mẹ nấu sớm hôm
làn gió mát thơm từ tay mẹ quạt
khúc ru dịu ngọt - ánh mắt mẹ nhìn
lo buồn đời Mẹ - cây rừng không tên…

2. đối thoại

Bị nhát búa phũ phàng
gỗ Cẩm Lai thành củi
gặp bàn tay giả dối
đất cát hoá Tượng Đài

có thể đập nát
những Tượng những Đài đắp bằng bùn đất
nhưng cứu làm sao được Cẩm Lai đã hoá tro than
tội nghiệp bao con sông lạc dòng
                                  chết khô trên sa mạc
oan uổng những Trương Chi tài hoa
                        Hồn ẩn gỗ Bạch Đàn !

SG,1987

3. mùa Thu

Mùa Hè - sa mạc khô cằn
ta như sông nhỏ
               nước dần cạn khô
vạt mây chuyển vụ đã thưa
nắng nôi oi ả theo mưa
                              tan rồi

mùa Thu hào phóng cho tôi
cỏ mềm gió ngọt chân trời xa xanh
suối hồ đầy ắp trong lành
em
    riêng em
                vẫn mong manh xa vời…

Hà Nội, 1979

4. biển

Khi lặng sóng dịu dàng êm ả
đằm thắm như thiếu phụ đa tình
dông bão, biển muốn nhận chìm tất cả
như kẻ say rượu đánh ghen
không muối máu đỏ thành đen
không mưa đồng ruộng thành sa mạc
lòng biết ơn biển sẽ trọn vẹn
nếu không có biết bao con tàu đắm
những trận bão tràn vào từ biển giật đổ nhà

giống tình em
       biển đầy ắp lại vơi
ta tìm em - sóng đuổi nhau ào ạt
chẳng gặp cả đến khi đầu bạc   
tan thành bọt trên bờ sau chớp mắt gặp nhau…
sóng tạo gió hay gió làm sóng vỗ
đã có ai dò được biển nông sâu

biển lân tinh khép mở vô hồi
mang hương vị ngàn dòng sông lớn
những năm ở rừng nặng lòng thương
trước đại dương mình chợt lạ chính mình...

5. người thợ ảnh già và tấm ảnh mẫu

Chụp hàng nghìn người
vẫn chưa có tấm ảnh vừa lòng bày mẫu
đạp xe lang thang,
chơi với trẻ chăn trâu trên cánh đồng làng…
người thợ già chụp “đốt phim” hàng trăm kiểu ảnh
không phải trả tiền
                bọn trẻ còn được ăn kem ăn bánh

trước hiệu ảnh Hoàng Hà treo tấm ảnh cậu bé xứt răng
áo nâu đứt khuy mảnh vá dọc ngang
tóc ba chỏm trái đào
đôi mắt đen hơi xếch
đường số Một băng qua đây
quân ra trận đi suốt đêm ngày
nhiều người lính già mỉm cười nhìn tấm ảnh

tám năm chiến tranh
Phủ Lý không còn nguyên vẹn một căn nhà
trẻ em ra đời
ít hơn số mồ mả có thêm ở bãi tha ma
không đi sơ tán
người thợ ảnh già ở lại chụp cảnh phố phường đổ nát
những đoàn tàu chở lính đi qua
đoàn xe quân sự cháy, máy bay phản lực cháy…
những tấm ảnh không có ai đến lấy

cụ thợ già nhận ra chiếc răng xứt
                 bộ ngực nở căng sau lần áo
đôi mắt xếch thân quen
từ bức ảnh các chiến binh giữ thành Quảng Trị
bàn tay gầy guộc cầm tờ báo run run
cặp mắt kính nhoè

người thợ già mất đã nhiều năm
người qua đường vẫn mỉm cười nhìn cậu bé…

Phủ Lý, 1972

6. hồ Tĩnh Tâm
Tặng Hoàng TT

Hồ tròn sóng sánh kề nhau
đường êm lá rụng tách màu nước xanh
thuyền nan một lá mỏng manh
gác chèo, em ngắt những cành hoa sen

vẫn chưa có cớ làm quen
thuyền nan đã vắng, mùa sen tàn rồi
long lanh hồ vẫn song đôi
Tĩnh Tâm mà dạ bồi hồi, cớ chi…

Huế, 1977

7. lạc

Thuận lối mòn
               ngơ ngác
                         lạc vườn ai
cỏ ba lá níu chân
vườn cây vàng nắng muộn
mận dở ngọt dở chua
người hái vừa kịp lớn
hết lạc đường
chẳng lẽ lại lạc nhau…

8. làng

Để lại tổ chim sâu phập phồng chùm lá nhãn
những nét vẽ gạch non đỏ quạch góc sân đình
những cánh diều đắng ngắt nhựa sung
vài sợi áo vướng gai cành táo 
(…) (Sẽ bổ xung phần còn thiếu)

9. băn khoăn

Gỡ ba lô nghỉ lưng chừng núi
mây dông vần vũ đổ về xuôi
nhà tre mái lá trưa lọt nắng
em có dặm thêm mấy lá gồi ?...