TẬP THƠ “VÉ KHỨ HỒI”

Nhà Xuất bản Văn hoá - Thông tin, Hà Nội - 1995

(có sửa lại trước khi đưa vào Blog này)

Thế kỉ Hai trăm

             Thế kỉ Hai ngàn…

tất cả rồi cũng qua đi

Nhân Loại nối tiếp nhau thành Người Thiên cổ

thiên tài

             danh nhân

                            kiệt suất

                                        anh minh

độc tài

           phát xít

                        ngu xuẩn

                                        lú lẫn

                                                 sai lầm…

Hậu Thế muôn đời sẽ quên những gì không cần nhớ

nhưng khắc trong tim gan

gửi vao Văn chương

chép thành Lịch sử

Bạch Đằng

Quảng Trị…

Hưng Đạo Vương

Trần Ích Tắc

X, Z, Y…

Anh cùng em

không Tốt như Thánh Nhân

không xấu bằng Quỷ Sứ

chẳng ai hay

không ai nhớ… (1993)

                                  
PHẦN I:

01/ Hoa Hà Nội 02/ Tương đố 03/ Phân vân 04/ Bút xoá 05/ Lỡ hẹn với Hội Lim 06/ Nỗi buồn trẻ thơ 07/ Nửa đêm chợt thức 08/ Thương nhớ một trò chơi không còn nữa 09/ Đất lửa 10/ Đối trọng 11/ Một năm 12/ Lợn sành & cây mít 13/ Những em bé ngủ dưới mái hiên 14/ Bão ở bên ngoài 15/ Nhà tình nghĩa 16/ Vé số 17/ Tỉnh - Say 18/ Bách Thảo.

PHẦN II:
19/ Lại về làng Bưởi 20/ Đành vậy 21/ Người di 22/ Bức ảnh nhoè 23/ Không đành 24/ Tình yêu ở tuổi bốn mươi 25/ Day dứt 26/ Nửa đêm và một ngày 27/ Trú mưa 28/ Sở hữu 29/ Ao nông cá vượt 30/ Chuyện tình không tên 31/ Phố cũ 32/ Mừng 33/ Lục bát lỡ nhịp 34/ Vu vơ 35/ Hoa cau 36/ Nho.   
PHẦN III:
37/ Trước quyển lịch Thế kỉ Hai mươi 38/ Nguyện cầu 39/ Lửa diêm 40/ Thăm mộ chiều cuối năm 41/ Bình thản 42/ Vô định 45/ Vé khứ hồi 46/  Bố mẹ tôi  47/ Chấm xanh…chấm bạc 48/ Với đất với người 49/ Bơ vơ 50/ Hai mươi + hai  mươi 51/ Vạn tuế Muôn năm và…52/ Hoa Hồng 53/ Ngày đi ngày về 54/ Hoá thân.

PHẦN I: 

từ bài 1 đến bài 18

1. hoa Hà Nội

Hoa Hà Nội

mùa đông này nhiều thế

uống bớt cốc bia hơi mua được chục đoá hồng

người bán nhịn nhường

người mua tha hồ lựa

hoa chở trên xe đạp

bán dạo trên đường

trai gái bây giờ ít mua hoa tặng nhau

những thiếu phụ thay hoa trên bàn gương mỗi sáng

hoa ném ra lề đường

nhiều bông còn hương sắc

người ấy từ nơi xa đến

                không nỡ dẫm lên…

1994

2. Tương đố

Thơ là gì Tiền là gì 

                         sao kị nhau đến thế

làm được Thơ không làm ra Tiền

vợ nhác nói cười

bạn chào chiếu lệ

mầy mò mãi anh cũng biết cách kiếm Tiền

từ ấy con hết cọc còi

từ ấy vợ dịu dàng gửi thưa rành dẽ

từ ấy

    nhiều đêm

             anh cắn bút

                         lặng thầm nuốt lệ

bình mực đầy tràn

trang giấy trắng bong…

1995

3. phân vân

In giấy đen e tội nghiệp Thơ

in giấy trắng sợ oan uổng Giấy

- Thơ mình thế nào thì in thế ấy!

- Nhưng “thơ mình” thế nào

                        chắc gì đã nhận ra !

1995

4. bút “xoá” (?)

Gạch non than đen

          -  BÚT của trẻ chăn trâu

dùi sắt nhọn

          - BÚT của người hỏng mắt

người đời nay BÚT bi, BÚT sắt

người đời xưa - BÚT lông ngỗng cành cây

Bố cặm cụi cả đêm viết chữ vẽ tranh

BÚT chì vẹt mòn, BÚT lông toè nét

con nghịch dại hôm sau xoá hết

MỰC đỏ MỰC đen mất dạng bởi thứ “MỰC” trắng tinh

đã là mộc đỡ thôi đừng làm gươm

làm “lửa cháy” đừng là “nước dập”

không thể vừa “dâng lũ”vừa là “bờ đập”

trót “làm thơ” chớ có “làm tiền”

những ấn tượng hãi hùng cũng cố mà “quên”

“một thuở dại khờ” chẳng cần phải nhớ

có những “chuyện” phải chặt bằng dao cần thiêu bằng lửa

nhưng cái vật để XOÁ chữ đi

gọi BÚT

                  -  sao đành !

1994

5. lỡ hẹn với Hội Lim    

Sông nghẽn

            đường chen

                               Hội

                                     chễ ngày

Lim bạc mưa phùn buốt gió may

lạnh dần những dấu hài trên cỏ

trúc ngậm hương người ngơ ngẩn say

bầy Tiên dứt áo về Tiên cảnh

tứ bình - tố nữ ẩn vào tranh

Tấm về Nội Duệ qua Như Nguyệt

tìm Người

             tát cạn rượu làng Vân…

--------------
Rượu Làng Vân ngon nổi tiếng ở Đồng bằng Bắc bộ

6. nỗi buồn trẻ thơ

Những chiếc giày nhung dép thêu

đẹp như hài cườm Cô Tấm

hơi chân còn ấm…

các em chợt ngủ mơ

các em mải nói cười

giày dép tuột khỏi chân

không biết

người đi đường ngược xuôi mải miết

dửng dưng…

em nào bị mẹ cha trách mắng

em nào niềm vui có giày mới vụn tan

em nào lại phải mang dép rách quai

                            vừa thải ra bữa trước ?...

những chiếc giày lẻ loi lấm bụi ướt sương

nằm chơ vơ vất vưởng trên đường

bẹp rúm dưới làn bánh xe

lẫn vào cỏ rác

khắc khoải mong chờ ngựa Hoàng tử dừng chân…

7. nửa đêm chợt thức

Đã lâu mới được đêm ngon giấc

giật mình thức dậy

định làm thơ

mái hiên la liệt người ngủ đậu

người già

                phụ nữ      

                             trẻ thơ

-“Người ta ngủ thế đã từ lâu

gạch nền nhẵn thín, sạch như lau

chó quen hơi hướng thôi ăng ẳng !...”

vô tâm

             mình có biết gì đâu !

chủ nhà chốt cửa

                              len lét đến

chiếu trải màn dăng nằm co ro

trẻ con bụm miệng ri rỉ khóc

người gìa vuốt ngực nuốt cơn ho

sống bụi

bao người như rác bụi

ngày nhặt ve chai tối “bán hoa”

kiếp người mà vậy, như bèo bọt

hết tấp chân cầu lại bến ga

con ngựa có tàu chim có tổ

sóng ngủ bờ ao gió ngủ cây

tiếng đàn ngủ lịm trên hàng phím

hạt nước ngủ vùi giữa vạt mây…

tạnh ráo đã đành, lúc gió mưa ?

gió hanh gió chướng gió sang mùa ?

trẻ mỏ đẹn sài, già trở bệnh ?

giỗ tết đặt đâu bát hương thờ ?...

phố còn chật hẹp cửa chưa cao

hàng hiên khấp khểnh thép gai rào

câu thơ cạn chữ ngang dòng kẻ

may rủi vần xoay

                           biết thế nào !...

8. thương nhớ một trò chơi không còn nữa

Vài chục năm trước

trẻ thôn quê thường học “đậu” đình chùa

tai loáng thoáng lời thầy

mũi phập phồng hương xôi vò, chuối ngự

chuỗi tiền xu leng keng giải rút

sân lát gạch Bát Tràng   

                          mê chơi đáo quên ăn

có ngày được thông lắm bữa thua oan

thụi nhau vêu cằm

nhảy xuống ao làng tắm truồng

                                 mò ngó sen củ ấu

cuối năm đập lợn xành ngồi đếm

những hào nhôm xu đồng sứt mẻ lấm lem

lá trầu biếu mẹ kẹo bột phần em

tiền hào sắm tranh gà, tiền xu mua pháo tép

vài gióng mía cho thằng Tèo thằng Nếp

chúng chơi đáo thường thua

nhớ lại chợt se lòng…

trò “Đánh Đáo” ngàn xưa còn đâu !

tiền kim loại lâu rồi không có nữa

tờ năm đồng mười đồng đã thành vô nghĩa

giữ làm chi thứ xu vụn tiền hào !

cha cai thuốc lào, nhớ rượu

mẹ nhịn trầu cau

bấc đắt dầu khan - thôi tổ tôm tam cúc

giờ ra chơi học trò quê ngồi bần thần ngáp vặt

trò “Đánh Đáo” dân gian

                         các em mất thật rồi…

                     

1988 - 1990

9. đất Lửa

                Tặng NTH, NTT (Hàm Rồng - Thanh Hoá)

Đã có thời vùng quê này nổi tiếng

mấy ngàn tấn bom không làm xập cây cầu

bom trượt lên bờ, lạc xuống sông xâu

(trên bờ dưới nước chỗ nào chẳng xanh áo lính!)

Hàm Rồng thêm những "Bà mẹ Việt Nam Anh hùng"

hai con

           ba con

                       bốn con…

                                  chết trận

có người thở dài trước sự bình yên trở lại của Hàm Rồng

nuối tiếc một thời “hào hùng” không còn nữa

chỉ thích hát “dô tá dô ta Thanh Hóa anh hùng…”

yêu đất nước ở…”thì quá khứ”

bọn trẻ hôm nay

bọn trẻ mai sau

đang cố mở thêm Đất Dầu, Đất Hoa, Đất Lúa

không muốn tạo Đất Thép

không cần thêm Đất Lửa !

-----------

Có một thời cầu Hàm Rồng ở Thanh Hoá được gọi là “cầu thép”, “cầu lửa”

10. đối trọng

Với Chuột

Mèo múa vuốt nhe nanh

săn đuổi

        gầm gừ

                  cắn xé

với Người

Mèo ngoan ngoãn nhu mì

mắt lim dim dại khờ

thuần phục

- nếu Người và Chuột đổi nhau sức vóc ?

11. một năm

Cây me cổ thụ thêm cằn

vị chua lấn vị ngọt

                 nhăn trán người

tò vò đắp tổ khắp nơi

mái ngiêng lệch ngói tường vôi ố màu

thời gian

             đến chậm

                                 qua mau

dưới chân vẫn lấm trên đầu còn xanh

dở dang chữ bản thảo chưa thành

tượng không đủ đá

khung tranh thiếu màu

mình thêm tóc héo trên đầu

bạn bè thêm lắm nỗi đau trong lòng

chợ làng sụt lở thành sông

gái quê lũ lượt lấy chồng phương xa

cầu mong rét mướt mau qua

cho lúa mẩy hạt để hoa tươi màu

tháng năm đừng chạy đuổi nhau

mái tóc đỡ trắng hàm râu bớt dài…

        

12/1994

12. lợn sành & cây mít

Tôi về

sau mấy tháng vắng nhà

con trai sáu tuổi khóc oà

ôm khư khư con heo sành “tiết kiệm”

- lâu lắm rồi nó chẳng được ăn !...

tôi nhét vào miệng heo tờ giấy bạc hai trăm

con mừng rỡ không kịp hỏi quà

lăn ra sàn ngủ

vợ mắc thêm dây phơi

đầu buộc vào mái hiên

đầu dây kia

                   tôi giụi mắt

                                       nhìn

chiếc dùi sắt xuyên vào thân cây

những quả mít non run rẩy trên cây

đêm giật mình mộng mị

tôi như con thuyền cập bờ

chỉ một mạn thuyền bình yên

chạm đất...

13. những em bé ngủ dưới mái hiên

Ca từ cho một bài hát chưa ai phổ nhạc

Đêm lạnh ngắt

gió hãy tắt để mưa khỏi hắt !

lá cây rụng bời bời

ôm con đợi mặt trời

búp măng khẳng khiu

thân trúc tong teo

đêm Trung Thu

trăng sáng vằng vặc

trong vắt

thị xanh rồi chín

Cô Tiên hiện ra

sông khô sẽ đầy

cò trắng lại qua

con như cánh chim non

bay chuyền trong giông bão

như nụ sung hoa gạo

vùi lấp trong cỏ gà

Những đứa trẻ không nhà

đêm giá lạnh

                    chậm qua…

14. bão ở bên ngoài

Tôi lên thành phố thăm người bác họ xa

bác làm lớn

               tư dinh càng lớn

đài truyền hình đưa tin đột xuất

- bão cấp mười hai đang từ biển đổ vào !

bác gái dặn “con bé nhà quê” giúp việc

- nhớ tắt máy lạnh ở các tầng lầu

             đóng cửa phòng mấy cậu mấy cô

                        đêm nay trời lạnh gió to !...”

chăn ấm nệm êm tôi ngủ say

trong tiếng nhạc dịu dàng

ánh đèn màu mờ ảo

chẳng thấy mưa cũng không nghe bão

trưa hôm sau tỉnh giấc

thấy “con bé nhà quê” úp mặt vào tấm kính trong - nức nở

tôi nhìn qua đôi vai gầy guộc của em

hàng cây bên đường xơ xác ngả nghiêng

dãy phố chợ vẹo xiêu đổ nát

nước ngập trắng cánh đồng ngoại thành

lúa đang kì làm hạt…

                                

SG, trận bão số Mười, 11/1988

15. nhà tình nghĩa

Những bà Mẹ Liệt Sĩ

có người xốc nách mới bước được vào nhà mới của mình

đèn chụp ảnh quay phim sáng loà

mẹ vẫn ngồi bất động lặng thinh

bất động lặng thinh như chồng con trên bàn thờ

chìm trong hương khói

từ nay mẹ ở nhà ngói

từ nay mưa không dột gió không lùa

không ngã trẹo tay trên nền đất mấp mô

từ nay

            từ nay

                            từ nay…

mẹ bảy mươi lăm hay đã tám tư

lẩy bẩy chân tay

nặng tai loà mắt

chuối chín ba hương, lửa diêm leo lắt

xin mẹ cố sống thêm tháng thêm ngày

cuống héo lá vàng chớ vội lìa cây

hạn hán qua rồi

                     mưa cuối mùa ập tới…

gần trọn đời nhà tranh

từ nay mẹ ở nhà lợp ngói

từ nay…

còn được bao ngày ?

16. vé số

Những mảnh giấy một khuôn
           cùng hình vẽ sắc màu
bình đẳng với nhau

sau dăm bảy “vòng quay”
những tấm vé số rùng mình
thoát xác

hàng triệu tờ thành rác
để vài chục tờ rực rỡ hào quang…

17. tỉnh - say

Bạn tôi thích rượu hơn cơm

ngày đôi bận lơ mơ

tuần mấy lần say say khướt

không rượu tính hiền khô

uống say thành ngỗ ngược

nhiều người khinh anh

lắm kẻ sợ anh

bia rượu tôi không sành

nửa chén

          ngất ngư

đầy ly

          xiêu vẹo

càng say càng hiền từ mềm yếu

khác hẳn khi không bia rượu

bó gối tẩm ngẩm nhắp trà

con trai có lần buột miệng

càng tỉnh

                  bố càng…

                                  nguy hiểm !

18. Bách  Thảo

Lá khô vỡ vụn dưới chân

lâu lắm rồi lại vào vườn Bách Thảo

cổ thụ lệch cành sau bão

núi Nùng vắng lạng

                             như xưa

cô gái mới quen ngồi cùng ghế đá

cái ghế này

              cái ghế này

                             với mình

                                           đâu lạ

lời tỏ tình lặp lại lời xưa

lòng mình hình như đã khác

cỏ đắng cuối mùa

giếng đục sau mưa…